Agjencia Amerikane prestigjoze e lajmeve, “Associated Press”, ka shkruar për çështjen e afganëve të ardhur në Kosovë dhe “fshehjen” e informacioneve nga SHBA për identitetin e tyre.
AP në një artikull të shkruar sot thotë se SHBA nuk ka zbuluar thuajse asgjë për identitetin e afganëve të ardhur në kampin e “Bondsteel” në Kosovë, transmeton lajmi.net.
“SHBA po mirëpret dhjetëra mijëra afganë të transportuar me aeroplan nga Kabuli, por ka zbuluar pak publikisht për një grup të vogël që mbeten jashtë shtetit: dhjetëra që shkaktuan çështje të mundshme të sigurisë gjatë verifikimit të sigurisë dhe u dërguan në një bazë amerikane në kombin ballkanik të Kosovës”, thuhet në raportimin e Associated Press.
Tutje, AP shkruan se “mbrojtësit e të drejtave të njeriut kanë ngritur shqetësime rreth afganëve të devijuar në kampin Bondsteel në Kosovë gjatë gjashtë javëve të fundit, duke përmendur mungesën e transparencës në lidhje me statusin e tyre, arsyet e frenimit të tyre dhe pyetjen se çfarë mund të bëhet me cilindo që nuk u lejua të vinte në SHBA”.
“Ne jemi padyshim të shqetësuar,” tha Jelena Sesar, një studiuese për Amnesty International e specializuar në Ballkan.
“Çfarë ndodh realisht me këta njerëz, veçanërisht me personat që nuk kalojnë verifikimin e sigurisë? A do të ndalohen? A do të kenë ata akses në asistencë ligjore? Dhe cili është plani për ta? A ka ndonjë rrezik që ata përfundimisht të kthehen në Afganistan?”, thotë ajo.
AP thekson se Administrata Biden thotë se është shumë herët për t’iu përgjigjur disa prej këtyre pyetjeve, të paktën publikisht, pasi ajo punon “me ethe” për të rivendosur afganët që u evakuuan pas pushtimit të Afganistanit nga Talibanët në gusht.
Tutje, AP shkruan se mungesa e informacionit publik e ka bërë atë një sfidë për ata që ndjekin nga afër fatin e refugjatëve.
“Nuk ka shumë transparencë në lidhje me mënyrën se si funksionon regjimi i kontrollit të sigurisë,” tha Sunil Varghese, drejtor i politikave për Projektin Ndërkombëtar të Ndihmës për Refugjatët.
“Ne nuk e dimë pse njerëzit dërgohen në Kosovë për kontrolle shtesë, cili është ky kontroll shtesë, sa kohë do të zgjasë”, tha ai.
Deri më tani, më shumë se 66,000 afganë kanë mbërritur në SHBA që nga 17 gushti, duke iu nënshtruar asaj që qeveria e portretizon si një proces rigoroz të verifikimit të sigurisë për të shmangur kërcënimet e sigurisë kombëtare nga një popullsi që përfshin njerëz që kanë punuar si përkthyes për ushtrinë amerikane si dhe forcat e armatosura të vendit të tyre.
“Prej tyre, rreth 55,000 ndodhen në bazat ushtarake amerikane në të gjithë vendin, ku ata përfundojnë përpunimin e imigracionit dhe vlerësimet mjekësore dhe karantinimin përpara se të vendosen në Shtetet e Bashkuara. Ka ende 5,000 njerëz nga evakuimi në pikat e tranzitit në Lindjen e Mesme dhe Evropë, sipas Departamentit të Sigurisë Kombëtare, i cili po menaxhon përpjekjet”, thotë AP tutje në këtë artikull.
Përpjekja e rivendosjes është nën një shqyrtim intensiv pas valëve të kritikave të Presidentit Joe Biden për evakuimin e furishëm të forcave amerikane dhe aleatëve si pjesë e tërheqjes nga Afganistani, e cila u vu në lëvizje kur administrata e Presidentit Donald Trump nënshkroi një marrëveshje paqeje me talebanët për t’i dhënë fund luftës më të gjatë të Amerikës.
“Trump dhe republikanët e tjerë që atëherë kanë kritikuar administratën për lejimin e afganëve të verifikuar të pamjaftueshëm në vend. Sekretari Alejandro Mayorkas tha se ka pasur vetëm kërcënime minimale të zbuluara në mesin e refugjatëve që mbërrijnë”, raporton tutje AP.
“Numri i saktë në Kampin Bondsteel në Kosovë, një komb i vogël në Evropën Juglindore që fitoi pavarësinë nga Serbia me mbështetjen e SHBA-së në vitin 2008, luhatet kur njerëz të rinj mbërrijnë dhe të tjerët largohen kur zgjidhen çështjet e sigurisë, si dokumentet e munguara, sipas zyrtarëve amerikanë”, thotë tutje AP.
“Qeveria e Kosovës, një aleat i ngushtë i SHBA-së, ka pranuar që refugjatët të qëndrojnë në territorin e saj për një vit. Vendi pret gjithashtu një grup të veçantë në zonën ngjitur me Bondsteel të njohur si Kampi Bechtel, ku afganët që kanë punuar për vendet e NATO-s gjatë luftës po qëndrojnë përkohësisht derisa të vendosen në Evropë”, shkruan tutje AP.
Për disa javë, kishte rreth 30 të evakuuar afganë, së bashku me rreth 170 anëtarë të familjes, në kampin Bondsteel për shkak të “flamujve të kuq”, sipas një zyrtari amerikan, i cili foli në kushte anonimiteti për të diskutuar mbi informacionet që nuk u publikuan.
“Ata janë në një lloj harresë sepse nuk janë të ndaluar, por nuk janë domosdoshmërisht të lirë të largohen në këtë pike”, thotë ai.
Ata dolën vullnetarë për t’u evakuuar nga Afganistani, por u vunë me flamur në një nga pikat e tranzitit në Evropë ose Lindjen e Mesme dhe u thanë se duhej të shkonin në Kosovë. Disa zgjodhën të sillnin familjet e tyre me vete ndërsa autoritetet punojnë me analistë dhe ekspertë të tjerë nga FBI, DHS dhe agjenci të tjera për të zgjidhur pyetjet në lidhje me identitetin e tyre ose shoqatat e kaluara, tha një zyrtar i lartë i administrates
“Ata janë të lirë të lëvizin nëpër bazë, por nuk mund të largohen sipas kushteve të caktuara nga qeveria e Kosovës, tha zyrtari i lartë, duke folur në kushte anonimiteti për të diskutuar çështjet e sigurisë dhe diplomatike”, thuhet tutje në artikull.
Ata që dërgohen në Bondsteel janë njerëz që kërkojnë “konsiderim të rëndësishëm të mëtejshëm”, duke përfshirë analiza dhe intervista, përpara se autoritetet të ndihen rehat duke i lejuar ata të lëvizin në SHBA, tha zyrtari i lartë i administratës.
Në disa raste, analiza ka çuar në një përcaktim se ato janë “të përshtatshëm për udhëtime të mëtejshme në Shtetet e Bashkuara”, ndërsa në të tjera “puna mbetet në vazhdim” dhe rastet e tyre mbeten të parregullta.
