Doktorët në Finlandë mendojnë se pandemia e COVID-19 mund të ketë qenë arsyeja e kësaj rënie të konsiderueshme të numrit të atakëve kardiak në shtetin e tyre vitin e kaluar.
Kardiologu Mika Laine vuri re një ulje me rreth 30 % të numrit të pacientëve që pësuan një infarkt miokardiak – gjithashtu të njohur si atak në zëmër – në Spitalin Universitar Qendror të Helsinkit në prill dhe maj 2020.
Ajo që ishte veçanërisht interesante ishte se numra të ngjashëm u përsëritën kudo tjetër në Finlandë por dhe në botë.
“Kur nisëm ta studionim këtë çështje më në detaj, vumë re po të njëjtin fenomen të përsëritur kudo tjetër në Finlandë si dhe në shtete të tjera në Europë dhe SHBA. Pra ishte një fenomen global që ndodhi gjatë pandemisë së COVID,” tha ai për Euronews.
Trupa e Shëndetit Publik në Finlandë ka nisur një studim për ta kuptuar këtë fenomen më thellë.
Çfarë e shkaktojë rënien?
Siopas Laine, rënia e numrit të atakëve të zemrës ishte rezultat i ndryshimeve që u bënë pas përhapjes së pandemisë.
“Ne kemi po të njëjtat gjene si vitin e kaluar apo dy vite më parë. Pra duhet të jetë diçka në mjedis që ka ndryshuar,” tha ai.
Një faktor mund të jetë edhe kthimi tek “puna nga shtëpia” që erdhi Marsin e kaluar si pasojë e mbylljes apo “lock-downit” në të gjithë botën.
“Njerëzit janë në shtëpi, janë më pak të stresuar sepse nuk u duhet të kalojnë orë të tëra në trafik në mëngjes, duke rendur me nxitim nga shtëpia në punë dhe e kundërta,” tha Laine.
Të dhëna nga Qendra e Studimeve EU Science Hub tregon se edhe përpara pandemisë, me tepër Finlandezë punuan nga shtëpia se në çdo lloj vendi tjetër Europian.
Majin e shkuar, kjo qendër zbuloi se rreth 60 % e të punësuarve finlandez, kishin bërë ndryshmin duke punuar në punët e njohura si “teleworking”, që përfshijnë punët fleksibël, punët nga shtëpia apo ato të lidhura me internetin, telefonin apo email-in.
“Por kemi parë këtë rënie edhe tek ata që janë në pension apo që nuk punojnë pra nuk mund të jetë vetëm kjo arsyeja,” thotë Mika Laine, Kardiolog në HUS.
A kishte vërtetë më pak atakë zemre në 2020?
“Ne e dimë se shumë njerëz ndaluan cigaren nga frika se tymosja lidhet me vdekshmëri të lartë nga COVID,” tha ai.
Cilësia e përmirësuar e ajrit në fshatra dhe qytete si pasojë e mbylljes gjatë pandemisë mund të ketë luajtur një rol shumë të rëndësishëm gjithashtu, pasi grimcat e ndryshme që gjenden në ajër njihen si faktor i rëndësishëm për sëmundjet e zemrës.
Sidoqoftë jo të gjithë janë të bindur se pandemia pati një ndikim pozitiv tek të gjithë pacientët e zemrës.
Një studim i publikuar nga Kolegji Amerikan i Kardiologjisë në janar zbuloi se vdekjet si pasojë e sëmundjeve ishemike të zemrës dhe tensionit të lartë pësuan rritje në disa pjesë të SHBA-së gjatë fillimit të pandemisë.
Studiues amerikan gjithashtu shprehën shqetësimin se disa pacientë mund të kenë vdekur si pasojë e refuzimit të trajtimit spitalor nga frika e infektimit.
Një trend i përkohshëm apo një ndryshim madhor?
Në rastin e Finlandës ama, Dr. Laine nuk ndan të njëjtin mendim.
“Ne nuk kemi parë asnjë rritje në vdekshmëri si pasojë e sëmundjeve të zemrës ndaj për momentin ne besojmë se është një rënie e vërtetë në numrin e rasteve jo sepse pacientët nuk kërkojnë ndihmë,” tha ai.
Dr. Laine raporton se numri i pacientëve që pësojnë atak kardiak në Finlandë qëndron rreth 5 % më i ulët se mesatarja, edhe pas lehtësimit të masave anti-COVID.
“Unë besoj se ky është një shembull tipik se sa ndikim mund të kenë faktorët mjedisor në infarktet e zemrës. Dhe besoj se kjo po na motivon të bëjmë disa ndryshime më të shëndetshme në mënyrën tonë të jetesës,” tha Laine.
